HAVA BOŞLUKLARI

 

Hava boşluğu bira yapım sürecinde birkaç kez karşımıza çıkar. Bira yapımında hava ile temas ya da oksijen kullanımı kontrol edilmesi gereken bir parametredir. Hava boşluklarına başlıklar halinde kısaca bakalım.

 

Fermenterdeki Hava Boşluğu

Dikkat edilmezse sorun çıkaracak bir konudur. İlk başlarda fermenter hacmi ile elde edilen şıra hacmini hesaplamak pek kolay olmaz. Tam bir hesaplama yapılmazsa fermenterdeki hava boşluğu ya çok olur ya da az.

 

Hava Boşluğu Çok Olursa

Fermenterdeki hava boşluğu yüzde elliyi geçerse fazla oksijen ile temas maya aktivitesini olumsuz etkiler. Bu da beklenmeyen sonuçlar doğurabilir.

 

Hava Boşluğu Az Olursa

A) Fermantasyon köpüğü yükselerek hava kilidini tıkar. Müdahale edilip hava kilidinin temizlenmesi gerekir.

B) Köpük hava kilidini tıkamazsa hava kilidinden tahliye olur. Bu mayanın atak döneminde gerçekleşir. En fazla iki gün sürer. Fermenteri değiştirmek ve hava boşluğunu sağlamak gerekir.

 

Köpüğün taşması şırayı mikroplandırmaz. Aşırı bir karbondioksit üretimi ortama oksijen girişini engeller.

 

Şişedeki Hava Boşluğu

Ev biracılığı sanayi biracılığı ile aynı yapım sürecini takip etmez. Aynı kuralları uygulamaz. O yüzden ölçüler de aynı olmaz. Sanayi birası pastörize edildiği için şişede maya aktivitesi olmaz. O nedenle şişede çok hava boşluğu bırakılabilir. Ama ev birası şişe şekeri eklendikten sonra yavaş ya da hızlı bir şekilde çalışmaya devam eder. Zaten gazlanma oluşması için çalışmaya da devam etmesi gerekir. Bu nedenle hava boşluğunu çok bırakmamak gerekir. Bir iki santim boşluk yeterlidir. 1-2 santim hava boşluğu mayanın gazlanma için kullanacağı yeterli oksijeni içerir. Biranın kapağa temas etmemesine de dikkat edilmelidir.

 

1. Maya aktivitesiyle birlikte oluşan karbondioksit gazı eğer hava boşluğu çok bırakılırsa hem bira içinde hem de bu boşlukta birikmeye başlar ve de boşluk hacmi kadar basınç oluşturur. Bu basınç da şişe patlamasına neden olabilir.

 

2. Hava boşluğu çok bırakılırsa maya buradaki oksijenin hepsini tüketemeyecektir. Eğer bira uzun süreler boyunca yaşlandırılıcaksa bu oksijen birada oksitlenme yapacaktır.