Soğuk Şoklama
Cold Crashing
Eğer sabredebiliyorsanız soğuk şoklama ile biraya berraklık kazandırmak aslında kolaydır. Biranızı her zamanki gibi fermente edin, FG değerine ulaştığınıza emin olun ve biranız şişelemeye hazır olsun. Fermenteri en az bir hafta süreyle 4°C’de tutun. Daha uzun süre tutarsanız o kadar berraklık elde edersiniz çünkü proteinler birleşip dibe çökerler.
Bütün bu zaman boyunca proteinler ve maya soğuk altında çökecektir siz de daha sonra birayı sifonlayıp şişeleyebilirsiniz.
Şişelemeden sonra da şişeye eklenen şekerin karbonizasyonu sağlaması için birayı 21°C’de bir süre tutun.
Neden uygulanır
· Mayayı ve diğer maddeleri çökertmek için
· Rahiyayı güçlendirmek için
· Bulanıklığı önlemek için
· Oksidasyonu kesmeye yardımcı olmak için
Ne zaman uygulanır
· Fermantasyon bittikten sonra
· Ve de genelde diasetil çöktükten sonra
Eğer biraya fermantasyon bitmeden soğuk şok uygularsanız maya etkisini kaybeder ve diasetil gibi fermantasyonun yan ürünlerini çözemez. Mayanın fermantasyonu tam sonlandıracağı aşamada da uygularsanız bu kez de ester bileşikleri salgılanacaktır.
Şoklama derecesi ve zamanı
· Geleneksel olarak bira 1 - 5°C civarında bir soğukluğa tabi tutulur.
· Birkaç hafta sürebilir ama her üretim farklı bir süre alır. Güçlü biralar daha çok zaman alır.
· Bira daha sonra karbonizasyon aşamasına alınır.
Soğukluk değerleri
· Maya 4°C’nin üzerinde yaşamaya devam eder yani eğer mayanın çalışması isteniyorsa bira 10°C - 13°C arasında dinlendirilmelidir.
· Eğer bir maya aktivitesi istenmiyorsa soğukluk donma noktasına kadar düşürülebilir.
· Soğukluk sınırlarını aslında ekipmanın kapasitesi belirler. Örneğin dolabınız 1°C sağlayabiliyorsa 5°C’ye razı olmazsınız.
Cold Conditioning (Soğuk dinlendirme) ile cold crash (soğuk şoklama) karıştırılabiliyor. Bu işlemin ikisi de biraya berraklık kazandırmak için yapılmakta. Aralarındaki fark soğuk şoklama maya aktivitesine ihtiyaç yoksa donma derecesine kadar düşürülen sıcaklık ile yapılır. Soğuk dinlendirme ise 10-15 derece arası yapılmakta.
Soldaki bira soğuk şoklama ile elde edilen berraklığı gösteriyor. Sağdaki ise soğuk şoklama uygulanmamış biradır. Her iki bira da aynı koşullarda üretilmiş iki kit birasıdır.
Kaynak: Fatih Gülçiçek, Mustafa Karakaya